تجهیزات برق صنعتی
تجهیزات برق صنعتی ، تجهیزات برقی است که برای ارتباط بین تجهیزات الکترونیکی که در آن نصب شده است به کار میرود. تابلوهای برق از نظر ولتاژ برق دارای دسته بندیهای فشار قوی، فشار ضعیف و فشار متوسط هستند.
برای آنکه تابلو برق صنعتی را بشناسیم و بخواهیم کار کردن با آن را یاد بگیریم ابتدا باید تجهیزات مختلف تابلو برق صنعتی را بدانیم. تابلو برق صنعتی میتواند از تجهیزات زیر تشکیل شده باشد:
فیوزها
این قطعه از مهم ترین بخشهای تابلو برق صنعتی به شمار میرود. فیوزها وظیفه دارند تا از مدار ها در برابر تغییرات ولتاژ برق محافظت کنند. به عبارتی فیوز یک قطعهی الکتریکی در تابلو برق صنعتی است که زمانی که جریان از حد مجاز بیشتر میشود، آن را قطع میکند. زمانی که با اضافهی بار مواجه باشد میشکند و یا دمای فیوز بالا رفته و ذوب میشود. در واقع در این قطعه، رتبه فیوز باعث میشود تا فیور قطع شود.
کلید مینیاتوری MCB
هنگامی که در شبکه شرایطی برقرار شود که کلید مینیاتوری واقع در تابلو برق صنعتی آن را خطر تشخیص دهد در نتیجه جریان را در مدار الکتریکی قطع میکند. کلید مینیاتوری در مدار عملکرد بهتری دارد و بهتر شرایط غیر طبیعی را کنترل میکند. این وسیله نیز در انواع مخلفی از جمله تک پل، سه پل، چهار پل که در آمپرهای متفاوتی ساخته میشوند.
بی متال
بی متال یکی دیگر از تجهیزات مختلف تابلو برق صنعتی به شمار میآید. این وسیله در تابلو برق صنعتی تغییرات دما را به جابهجایی مکانیکی تبدیل میکند. همچنین از موتور سه فاز هنگام استفاده با ولتاژ پایین، در برابر اضافه بار محافظت میکند.
در بی متال دو عنصر فعال یافت میشود که از ترکیب دو فلز ایجاد شده است و بین دو فلز اختلاف ضریب انبساطی را بررسی میکند این بررسی به این صورت میباشد که اگر دمای مدار بسیار بالا رود در نتیجه یکی از فلزهای موجود در بی متال خم میشود و در نهایت جریان را در تابلو برق صنعتی قطع میکند.
تجهیزات برق صنعتی کلید حرارتی (MPCB)
کلید حرارتی (MPCB) نقش حفاظت از موتور الکتریکی را برعهده دارد. این وسیله تجهیزات مختلف تابلو برق صنعتی است که تنها برای حفاظت و ایمنی از موتور الکتریکی تعبیه شده است. کلید حرارتی در مدار میتواند هم حفاظت از اضافه بار را کنترل کند که این اضافه بار میتواند هم حرارتی و هم الکتریکی باشد و هم در برابر خطای مغناطیسی از تابلو برق محافظت کند.
موتورهای الکتریکی در واقع سرعتی که ممکن است قطعات مکانیکی داشته باشند را کنترل میکنند. در نتیجه قطعهای مهم به شمار میرود. هر کلید حرارتی MPCB در تابلو برق صنعتی دارای نقشهای گوناگونی هستند و در واقع منبع الکتریسته را برای موتور ایمن میکند.
نقشهایی که کلید حرارتی میتواند داشته باشد
در برابر خطای الکترونیکی عملیات حفاظت را انجام میدهد و این خطاهای الکتریکی میتواند شامل اتصال کوتاه باشد.
مشکلات مربوط به خط اتصال به زمین را رفع میکند و همینطور ایرادات مربوط به خط به خط تابلو را رفع میکند.
در برابر مشکل اضافه بار (overload) از سایر قطعات حفاظت میکند.
در برابر ایجاد خطاهایی مانند عدم تعادل فاز و افتی که ممکن است جریان فاز داشته باشد باشد، عملکرد حفاظتی خواهد داشت و از بروز آنها جلوگیری میکند.
برای آنکه موتور الکتریکی پس از ایجاد اضافه بار سریع به حالت اولیه باز نگردد یک تاخیر حرارتی را ایجاد میکند.
هنگام بروز خطا با چراغ LED هشدار خواهد داد.
در صورت ایجاد قطعی، به صورت خودکار از نو متصل میگردد.
تجهیزات برق صنعتی کلید حرارتی (MCCB)
کلید حرارتی که به آن کلید کامپکت نیز میگویند در تابلو برق صنعتی به عنوان دستگاه حفاظت الکتریکی کاربرد دارد. این وسیله میتواند دارای جریان نامی باشد که ولتاژ آن به 2500 آمپر میرسد و این مقدار نیز قابل تنظیم خواهد بود. و تفاوت آن با کلید مینیاتوری همین میزان ولتاژ میباشد. از این قطعه میتوان در تابلو هایی که دارای ولتاژ و فرکانس 50 و 60 هرتز هستند نیز استفاده کرد.
تفاوت دیگر این وسیله با MCB این است که MCCB ها بزرگتر از MCB ها هستند. این قطعه نیز در تابلو برق صنعتی مانند سایر قطعات نقش حفاظتی در برابر جریان های غیر طبیعی را دارد.
کلید حرارتی (MCCB) سه نقش اساسی را برعهده دارد:
- در برابر اضافه بار جریان یافته از قطعات حفاظت میکند.
- در برابر خطاهای الکتریکی از تابلو برق صنعتی محافظت به عمل میآورد این خطاها میتواند خطای خط و یا اتصال کوتاه و یا خطاهای دیگر باشند.
- روشن و خاموش کردن دستگاه را برعهده دارد.
در واقع کلید حرارتی (MCCB) نقش وسیله حفاظت الکتریکی دارد و معمولا زمانی به کار میافتد که جریان بار از توان کلید مینیاتوری بیشتر باشد. جریان نامی این قطعه در تابلو برابر با 1000 آمپر میشود و دارای عملکردی، حرارتی یا حرارتی-مغناطیسی است.
کلید RCD
کلید RCD یا (Residual Current Device) که به آن کلید محافظ جان و یا کلید نشتی جریان نیز میگویند در تابلو برق صنعتی شناخته میشود.
این قطعه در تابلو برق صنعتی حفاظت از جان افرادی که با تابلو سروکار دارند و یا در اطراف آن قرار گرفته اند را برعهده دارد. این قطعه در مواردی مانند شوک الکتریکی که ممکن است با لمس سیم بدون روکش ایجاد شود، از جان افراد مراقبت میکند.تجهیزات برق صنعتی
کنتاکتور
در تابلو برق صنعتی عملیات قطع و وصل جریان به الکتروموتور به کمک این قطعهی مهم انجام میشود. برای آنکه یک موتور که به صورت سه فاز است از راه دور کنترل شود و یا موتور متوقف شود از کنتاکتور استفاده میشود، در این صورت به یک رلهی مخصوص نیاز است و همینطور یک کلید اتصال قوی نیز باید باشد تا کناکتور بتواند فشار جریان ایجاد شده در موتور را به طرف چرخهی روشن و خاموش هدایت کند و عملیات نیز با ایمنی تمام صورت بگیرد.
تجهیزات برق صنعتی چراغ سیگنال
چراغ های سیگنال نیز در تابلو برق صنعتی وظیفه دارند تا خاموش و روشن شدن قسمت های مختلفی که در تابلو برق عملیت انجام میدهند را نمایش دهند و در صورتی که مشکلی ایجاد شد آلارمهایی که تعبیه شدهاند هشدار خطا صادر خواهند کرد. علت ان که از هشدار HMI استفاده نمیشود به این دلیل میباشد که تابلو برق صنعتی دارای بعضی از بخشهای بسیار حساس است و در صورتی که مشکلی ایجاد شود باید بر روی پنل هشدار نمایش داده شود. همچنین کنترلهایی در تابلو طراحی شده است تا در زمانهای حساس و خطر آفرین تابلو برق متوقف شود.
چراغ هشدار
چراغ هشدار یا (tower light) در واقع وظیفهی اعلام خطر را بر عهده دارند و برای آنکه وضعیت عملکرد دستگاه را نمایش دهد در فاصلههایی که دور هستند مورد استفاده قرار میگیرد. هر رنگ این قطعه نمایانگر وضعیت موجود دستگاه میباشد.
تایمر
تایمرها در تابلو برق صنعتی وظیفه دارند تا زمان پردازش را کنترل کنند. این قطعه در عملیات کنترل موتور، سیستم های هشدار دهنده نوری و … استفاده میشود. همچنین زمانی که دستگاه در حالت اتوماتیک قرار دارد، کار شمارش زمان را انجام میدهد و در زمان مناسب سیگنال را ارسال میکند.تجهیزات برق صنعتی
ترمینال
ترمینال در تابلو برق صنعتی برای آنکه بین اجزای داخلی تابلو و همینطور قطعاتی که به عنوان قطعات خارجی هستند، ارتباط برقرار شود، مورد استفاده قرار میگیرد. این قطعه سه نوع ریلی و شاخه ای و پیچی دارد. ترمینال ریلی بر روی ریل تابلو برق نصب می شود. از تابلو برق هایی که از نوع شاخهای هستند نیز جهت اینکه از سیمها انشعاب گیری به عمل بیاید در محیط های متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد. ترمینال پیچی نوعی است که از سرعت بهتر، نصب آسانی نسبت به نوع شاخهای برخوردار است و همینطور میتوان چندین سیم را به یکدیگر در این نوع وصل کرد.تجهیزات برق صنعتی
مقره (Insulator) و شینه (Busbar)
این قطعه به صورت نوار یا میله فلزی میباشد که برای عملیات توزیع قدرت بالا مورد استفاده قرار میگیرد. مقره (Insulator) و شینه (Busbar) همچنین برای آنکه تجهیزات ولتاژ بالا در تابلو برق صنعتی به قطعاتی که ولتاژ پایین در مخازن باتری دارند، به هم وصل شوند، مورد استفاده قرار میگیرند.
ترانس سی تی (Current Transformer) و پی تی(Potential Transformer)
به طور در تابلو برق صنعتی ترانسفورماتورها مقادیری که ممکن است ولتاژ یا جریان بالا داشته باشند به مقادیری که کم و استاندارد هستند و همینطور برای ابزارها و رله های حفاظتی مناسب است، تقلیل میدهند.
میکروسوئیچ و پدال تجهیزات برق صنعتی
میکروسوئیچ از ابزارهای به اصطلاح کلیدزنی در صنعت برق است و کاربردهای آن متنوع است. این قطعه در مصارف برق صنعتی استفاده میشود. همچنین در تنظیمات سوئیچ، عملگرها و … کاربرد دارد. نام این قطعه کلید مینیاتوری ضربه ای سریع شناخته میشود.
PLCو HMI
تجهیزات برق صنعتی کنترلر (PLC) یک سیستم کنترل که به صورت کامپیوتری صنعتی است شناخته میشود. کنترلر وضعیت دستگاه های ورودی را به صورت مداوم کنترل میکند و سپس بر اساس برنامهای سفارشی شروع به کنترل کردن حالت دستگاه های خروجی میکند.
تقریبا هر خط تولید جریان و عملکرد دستگاه با استفاده از این سیستم کنترل میتواند به میزان مناسبی عملیات مناسبی انجام دهد. دلیل آنکه حتما یابد از یک PLC،استفاده شود این است که قابلیت تغییر و تکرار عملیات را دارد و همچنین جهت پردازش هنگام جمع آوری و انتقال اطلاعاتی که بسیار مهم هستند، کاربرد دارد.
PLC نیز یکی سیستم ماژولار است این بدان معنی میباشد که میتوان انواع گوناگون دستگاههای ورودی و خروجی را به بهترین وجه با برنامه خود ترکیب کنید.درون PLC واحد پردازش مرکزی قرار دارد که یک پردازنده است. درواقع پردازنده به که خود دارای یک برنامهی داخلی است و برای تایین PLC میکند که چه برنامههایی را انجام دهد و این برنامهها از قرار زیر هستند:
باید PLC دستورالعملهای کنترل را که مشخص شدهاند، در برنامه های کاربر اجرا کند. این برنامه همواره قابل دسترسی خواهد بود و حتی اگر منبع تغذیه به هر دلیلی قطع شود، اطلاعات از بین نخواهد رفت.
دستگاه های دیگر ارتباط برقرار میکند و این دستگاهها میتوانند I / O، دستگاههای برنامه نویسی و حتی دیگر PLC ها نیز باشند.
داکت کابل تجهیزات برق صنعتی
داکت کابل در تابلو برق صنعتی از پلی وینیل کلرید (polyvinyl chloride) که به حالت فشرده و جامد باید باشد، تولید میشوند. این قطعه در برابر مواردی مانند ورقه شدن، پوسته پوسته شدن، خوردگی و شکاف مقاومت کافی را دارند. همینطور کابلهایی که در تابلو برق صنعتی وجود دارند را در برابر روغن، قارچ، محلول نمک محافظت میکنند.
استفاده از داکت در تابلو برق صنعتی کمک میکند تا با برداشتن پوشش تابلو، سیم های درون آن نمایان نشوند و در نتیجه مشکل ایجاد شده مربوط به سیمها آسانتر پیدا و رفع شود. همینطور این قطعه عایق الکتریکی است.
داکتها دارای نوع A و نوع B هستند و در تابلو اگر رنگ داکت خاکستری روشن بود نوع A است و اگر به رنگ خاکستری متمایل به سبز بود نوع B میباشد. البته رنگهای دیگر این قطعه نیز موجودند مانند سفید و آبی و مشکی.
تجهیزات اصلی تابلو برق صنعتی فشار ضعیف (LV)
- کلید کامپکت MCB، کلید مینیاتوریMCB
- میکروپروسسور
- مقره، شینه
- دستگاهی که از اضافه بار محافظت میکند.
- ترانسفورماتور جهت کنترل قدرت
- فریم داخلی
- مبدل جریان
- حائل ایجاد شده در پشت جعبه
- فیوزهای محافظ برای مدارهای کنترل
- لوازم جانبی جهت قطع جریان در مدار
- کلیدهای قطع و وصل جریان در فیوز
- دستگاه های بالابرنده
- دستگاههایی جهت اندازه گیری
- رلههایی کمکی و حفاظت کننده
- کلیدهای برق
- نمایگشرهایی شامل آمپرمتر، وات متر، ولتاژ و بستههایی با قابلیت اندازه گیری دیجیتال
- چراغهای نشانگر
تجهیزات مختلف تابلو برق صنعتی ولتاژ متوسط
- قطعاتی جهت قطع کردن جریان در مدار فشرده
- دستگاه سوئیچ به همراه فیوز یا بدون داشتن فیوز و مبدل شاخص یا به جریان انداختن فیوز یا بدون فیوز
- دستگاههایی با عملکرد مبدل
- دستگاههایی با عملیات خاموش کردن خازن موجود در تابلو برق صنعتی
- رلهها
- ابزارها و به همراه کنتورها
- گذرگاه اصلی تعبیه شده در تابلو برق
- دستگاه هایی به عنوان نشانگر و کنترل
- دستگاههای پرشی
- دستگاههایی به عنوان آویزههای کابل
- دستگاههایی به عنوان تکیهگاه کابل و همینطور دیافراگم
- تست برای کلیدهای برق و لوازم جانبی به عنوان قطع کننده
- موانع و دیافراگم ها
- تجهیزات موتور در تابلو برق صنعتی
- تجهیزت به کار رفته در موتورهای تابلو برق صنعتی با فشار ضعیف(LV)
- استارتر موتور
- ترانسفورماتور
- دستگاههایی جهت انجام محافظت از موتور
- باس
- محفظه کابل داخلی
- گذرگاه عمودی
- کابل های کنترل
- پوش باتن
- چراغهایی جهت هشدار خطر یا تغییرات ولتاژی
- سوئیچها
- PLC
- ماژول پردازنده
- ورودی و خروجی
- واسطهایی به عنوان شبکه
تجهیزات تابلو برق صنعتی برای موتورهایی با فشار متوسط(MV)
- اجزاء دستگاه
- کنتاکتور
- مبدل کنترل فیوز
- رلهها و رلههای حفاظ
- مبدل های جریان
- زمان سنج
- چراغ های نمایشگر
- کنتورها
- دستگاههای کنترل
- فیوزهای برق